Zaten düşmesi normal değildi diye söze başlayalım. Pazar gecesi Uzak Doğu’da bir ara Dolar/TL 5.11 seviyesini görünce sosyal medya hareketlendi. Ancak, Euro/TL yerinden oynamadığı için tuhaflık olduğunu hemen anladık.
Dün sabahtan itibaren döviz kurları adım adım yükselince, yine sosyal medya hareketlendi. Ancak Pazar gecesi gibi değil. Demek ki, vatandaşlar dövizin düşmesini daha büyük bir fenomen olarak değerlendiriyorlar. İşin doğrusu mevcut şartlarda kurların düşme sebebi az, yükselme sebebi çok. İsterseniz “ekonomik olmayan” en önemli yükselme sebeplerine bir göz atalım.
Öncelikle, Doğu Akdeniz’deki enerji mücadelesinin fevkalade ciddi boyutlara tırmandığını görüyorum. Donanmamızın Türkiye adına enerji arama faaliyetleri yapanları koruma ve kollama refleksinden bir adım öne çıkacak bir gelişmeler söz konusu olabilir.
Hatırlarsanız daha önceki raporlarımda, Yunanistan’ın Türkiye’yi engelleme adına birçok girişimde bulunduğunu yazmıştım. Burada Ankara’nın duruşu oldukça net. Bir “oldu bitti” ye müsaade edilmeyecek, gerekirse savaş gemilerimiz yıllarca hakkımız olan sularda nöbet tutacaklar. Anlaşılan Mart Ayında bir “planlı tatbikat” da hemen peşinden gelecek.
“Sadece sorun dış politika mı ?”…”
Bu arada Duhok’taki üs bölgesinin PKK yandaşları tarafından tahrip edilmesinin hemen arkasından başlatılan operasyon devam ediyor. Olayın hemen ardından bölgeye müdahale edildiğini açıklandı. Nitekim kontrol sonunda sağlandı ve Savaş Uçaklarımız bölgede ciddi bir temizlik başlattı. Bu iki gelişme ve peşinden gelecek muhtemel gelişmeler ortalığın ısınmasına yol açıyor.
Tabii, bu hafta Fed politika faizleri ile ilgili açıklamasını yapacak. Uzmanlar faizde bir değişiklik beklemiyor. Geçen yılın Aralık Ayından beri “Fed 2019’da 1 ya da 2 kere faiz artırır” diye yorum yapanların sayısı artmıştı. Bu arada ECB Başkanı Draghi’nin moral bozucu açıklamaları da gündeme damga vurdu. Hangi haber çıkarsa çıksın Euro/Dolar paritesinin 1.11-1.15 arasındaki banttan dışarı çıkması da şimdilik öngörülmüyor. Madem piyasalar o kadar gergin değil, sorun sadece dış politika mı ?
Tabii ki değil: Bazı Uluslararası Finans Kuruluşları TCMB’nin yavaş yavaş duruşunu gevşeteceğine dair beklentilerini olduğunu yüksek sesle ifade etmeye başladılar. Hatta Dolar/TL’de açığa satış yapmış olanların pozisyonlarını kapattıklarını da ifade ettiler. Böylece bir anda döviz piyasasında tansiyon yükseldi.
Bir yandan Doğu Akdeniz ve Suriye gerginliği, diğer taraftan Para Politikasının gevşeyeceğine dair beklentiler üst üste gelince sonuç bu oldu.
Dediğim gibi, Türkiye’de kurların yükselme ihtimali düşme ihtimalinden her zaman daha fazladır. Herkes buna göre hesabını yapmalı.
Prof. Dr. Emre Alkin
