Bugüne kadar hiç sordunuz mu size ev ya da ofis kiralayan birine “neden dolar olarak ödüyorum sana ?” diye. Sanmıyorum.
Peki hiç sordunuz mu mal ya da hizmet aldığınız kişiye “neden dolar cinsinden fatura ediyorsun ?” diye. Sanmıyorum
Galiba Çeşme ya da Antalya’da kaldığınız otelin geceliğini Euro + KDV olarak ödediğinizi hiç farketmediniz.
Daha bir çok örnek verebilirim size, farkında olmadan ya da fakında olup rıza gösterdiğiniz garipliklere. Hiç bir şekilde döviz maliyeti olmasa da, müşterisine döviz cinsinden fiyatlama yapan firmaların yarattığı bela Dolar/TL’nin yükselmesinin bir sebebi.
İkinci sebep, döviz riskini finansal piyasalarda hedge etmek yerine, müşterisine fatura eden çarpık zihniyet. Gelişmiş olduğunu iddia eden hiçbir ülkede döviz riskini hedge etmeden adım atan bir tane kuruluş bulamazsınız. Ancak Türkiye’de firmalar kolayını bulmuş. Kur farkının acısını müşterisinden çıkarıyor.
Cüzi bir komisyon ödeyip hedge ederek kur farkı zararı yazmaması mümkünken, “belki biraz daha kazanırız” diyerek parmağını bile kımıldatmayanların kur zararı yazması en hafif ifadeyle basiretsizliktir.
Bundan başka Türk Ticaret Kanunu’nda döviz faturaları ve döviz borçlanmalarıyla ilgil maddeler mevcutken, kanunu zorlayarak alınan döviz çekleri ve senetlerine ne demeli ?
Elimizi vicdanımıza koyalım ve “vicdansız” olduğumuzu kabul edelim. Satarak düşürmeye çalıştığımız Doların yükselme sebebini yok etmeden, herhangi bir yol alamayız. EKK kararlarına bunun da eklenmesi gerekirdi.
Bana evimdeki su artıma cihazının aylık ödemesini neden dolara endeksli olarak yaptığımı söyleyen biri çıkmadı. Ben bu sabahtan itibaren firmayı arayıp şikayet edeceğim. Olmadı cihazı geri vereceğim. Kendi kapımızın önünü süpürmeden başkasına laf söyleyecek hakkımız olmaz.
Prof. Dr. Emre Alkin
