Hazinenin yoğun borçlanma takvimi içindeki adımları seçimlerin kaldırdığı toz dumandan pek gözükmüyor ama, borçlanma gözle görülür şekilde kamu desteğiyle yola devam ederken, faizlerin % 20’ye yaklaşmakta olduğu bir gerçek.
Belki de ABD Temsilciler Meclisinden çıkan Türkiye aleyhindeki karar döviz kurları ve faizler üzerinde olumsuz tesir yapıyor. Ancak, cari açık ve dış borçlanma konusundaki kırılganlık gerçek sebep, bunun haricindeki her gelişme tali sebep sayılabilir. İlginçtir söz konusu kırılganlıklardan dolayı bozulan piyasaları ekonomik hamlelerle düzeltmek imkanı pek yok. Mutlaka, seçimlerden hemen sonra öncelikle Türkiye’nin algısını düzeltecek bazı hamleler yapmak gerekiyor.
Diğer taraftan, ABD ile iplerin iyice gerileceğini ve S-400’lerden vaz geçmedikçe F-35 savaş uçaklarını teslim alamayacağımız ortada. ABD Siyasi Kurumlarıyla ilgili ciddi bilgiye sahip olan Altınbaş Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Çağrı Erhan’dan aldığım bilgiye göre, önceden imzalanmış bile olsa 50 Milyon Doları geçen her savunma anlaşması Kongre tarafından onaylanmak zorunda. Dolayısıyla “şartlı onay” verilmiş olan F-35 sevkiyatının iki ülkenin arasını açacağını görebiliyorum.
“S-400 mü, F-35’mi ?”
Bu arada daha önce bir kısmı ödenmiş olan S-400 sisteminden vaz geçmek de Rusya ile aramızı açacak. Yine de bugüne kadar söz konusu sistemin Türkiye’de konuşlanmamasını da ilginç buluyorum. Büyük ihtimalle Türkiye ve Rusya tarafları, S-400 anlaşmasını NATO ve ABD’ye karşı siyasi bir koz olarak denemeye çalışmış olabilirler. Ancak gelinen durumda Rusya amacına ulaşmış oldu. ABD ve Türkiye’nin 15 Temmuz 2016’dan beri pamuk ipliğine bağlı olan stratejik ortaklığını sakatlamış oldu.
Temsilciler Meclisi kararından hemen sonra başka yaptırımların ya da buna benzer hamlelerin gelebileceği konusunda endişeler artmaya başladı. Bazı yabancı haber kanalları “hem yerli hem de yabancı yatırımcılar paralarını çıkarmaya başladı” şeklinde haber yapmaya başladılar. Kısmen doğru olsa bile, bu tip haberlerin maksatlı olduğunu düşünüyorum. Seçimlerin bu hafta sonu gerçekleşiyor olmasına bu sebeple seviniyorum.
Yine de seçim bitince dertler bitmeyecek gibi gözüküyor. Çünkü dış politikada çözmemiz gereken birçok ayrıntı bizi bekliyor.
Prof. Dr. Emre Alkin
