Seçim Öncesi Son Faiz Kararı Mı ?..
Merkez Bankası’nın sadece elinde iki seçenek var:
– Faizleri Düşürecek
– Faizleri Sabit Tutacak
Haydi bir fikir yürütme yapalım. Bize sürekli olarak sorulan “Merkez Bankası ne yapacak ?” sorusundan sıkılmış olsam da, elimden geleni yapacağım. Hep söylediğim gibi yapılması gereken en başta yapılmamışsa sonradan söylenenlerin bir faydası olmuyor.
Faizler yükselemez, çünkü siyasi faturası TCMB Başkanına çıkar. Her ne kadar siyasetin isteklerine birebir uyuyormuş gibi gözükse de, TCMB Başkanı ve Yönetiminin kendi başlarına ya da başka bir yerden telkin ile faizleri yükseltip kendilerini feda edeceklerine inanmak güç. Bu görüşü destekleyen oldukça esnek ve pratik davranışlarda bulundular.
Peki faizler düşebilir mi ? Elbette bu seçenek her zaman geçerli ancak, Merkez Bankası’nın kurların yükselmesini engelleyecek kadar mecali olup olmadığını, serbest piyasayı tutacak güce sahip olup olmadığını tartışmak gerekiyor. Dediğim gibi, Merkez Bankası Yönetimi “faizleri düşür” şeklinde gelecek bir telkine de direnecektir. Beklenmedik yan etkiler yaratacak bir güç gösterisi yapmayacak kadar “pratik” bir duruş sergiliyorlar.
Dolayısıyla son seçenekte birleşiyoruz. Yani, faizlerin sabit kalması seçeneğinde. Böylelikle Cumhurbaşkanı’nın “faizler daha da düşecek” sözü, “göreve tekrar gelirsek faizler daha da düşecek” anlamına gelecek. Ben kendi adıma faizlerin sabit kalacağını öngörüyorum. Seçimler öncesinde siyaseti hareketlendirecek ve kurları zıplatacak işlerden uzak durulacaktır sanırım.
Tabii, belli bir mantık veya fikir yürütme dahilinde, TCMB’nin geçmişteki kararlarına ve yaklaşımlarına bakarak yazıyorum bu öngörüleri. “Rasyonel Beklenti” diye ifade ettiğimiz her şey artık “beklenmeyeni bekle” şeklinde üretiliyor.
Merkez Bankalarının kritik zamanlarda rasyonel beklentileri kırmak için attığı adımlar, Türkiye’de günlük rutin haline geldi. Kim bilir, belki de yaşadığımız her anın “kritik” hale gelmesindendir.
Prof. Dr. Emre Alkin
