Dün açıklanan faiz kararıyla alakalı herhangi bi sürpriz ya da şok beklemiyordum. Merkez Bankası'nın rasyonel beklentileri kırmak üzere attığı öngörülemeyen adımlar genellikle piyasaları bozan şekilde tezahür ettiği için, en azından faizlerin yükselmeyeceği kesindi. Eğer karar bu şekilde çıkacak olsaydı zaten öncesinde döviz satışını gözlemlerdik.

Bugün Merkez Bankası faiz kararını açıklayacak. Büyük bir çoğunluğun beklentisi Para Politikası Kurulunun tabela faizini bu seviyede tutması. Ancak değişik tartışmalarda yapıldı son iki haftada.

Ulu Önder Atatürk daha Cumhuriyet kurulmadan gerçekleştirdiği İzmir İktisat Kongresinde, ardından da yaptığı bir çok konuşmada şu gerçeği dile getirmiş: "Şahsi menfaatlerin toplum menfaatleri üzerine çıkmaması için devletin düzenleme yapması esastır ve devlet görevlerini piyasa kurallarına saygılı olarak yapmalıdır."

Değerli Dostlar. Dün Parite'den başladık. Bugün de hem parite hem de diğer gündem maddelerine değinelim dedim. Euro/Dolar paritesi eşitlenince yepyeni bir sürecin içine girdik. Herkes Fed'in 75 baz puanlık muhtemel faiz artışı için 27 Temmuz tarihini beklerken, TCMB'nin para politikası kurulu toplantısı bu hafta perşembe günü gerçekleşecek.

Hiç bekletmeden konuya gireyim. İthalatımızın % 65'i Dolar cinsinden, İhracatımızın da % 40'a yakını Euro cinsinden olduğu için, dış ticaret açığı ve cari açık konusunda hem rakamsal hem de parasal anlamda bir sıkıntının içine girmek üzereyiz.

Bu bayram evdeyiz ama geçmiş bayramlardan size aktaracağım önemli bir analizim var. Birkaç yıl önce, aracımı yenilemek için kenara ayırdığım parayı çocuklarımla tatilde harcamak gibi bir deliliğe imza atmıştım. Tabii ki pandemiden önce. Bunun iki sebebi vardı:

Bazı konuşmalarda enflasyonun 2023 sonundan itibaren daha düşük bir oranda devam edeceğini söylüyorum. "Yani fiyatlar düşecek" diye cevap veren oluyor. Anlıyorum ki finansal okuryazarlıkta daha epey yolumuz var. Şimdi neden böyle bir başlık attım izah edeyim..

Enflasyon oranları açıklandığı saatlerde Selanik'te Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk'ün evini ziyaret ediyordum. Başkonsolosumuz Sn. Efe Ceylan ile sohbet ederken telefonlar hiç susmadı. Sesini kapatsam da ekrandan ardı ardına arayan numaraları görebiliyordum.

Hatırlarsanız geçen hafta yoksulluk ve açlık sınırı ile alakalı bir yazı yazmış ve YouTube’da video çekmiştim. Tüm bunları anlatırken tek başına yaşayan bir kişi ile, dört kişilik bir ailenin masraflarını karşılaştırmış, neticede bir yorum yapmıştım.

Haftaya başlarken kavramsal ve bağlamsal bir yaklaşım sunmak istedim. Nasıl olsa her gün piyasaları konuşuyoruz. Pandemi kişisel, kurumsal, ulusal, küresel ve nihayetinde evrensel anlamda bugüne kadar ortaya koyduğumuz iş yapma şekillerini tekrar gözden geçirmemize sebep oldu desem yanlış olmaz.

Fernando Pessoa "huzursuzluğun kitabı" eserinde şöyle yazmış. "Adam etrafına kayıtsızdı, bu derecede kayıtsızlık ancak çok fazla acı çekenlerde olur.." Kitabı her okuduğumda bu cümleye birkaç defa bakarım. "Acaba biz de mi böyleyiz" diye düşünmekten kendimi alamıyorum. Ne deme istediğimi açıklayayım: Geçen hafta perşembe günü twitter'da bir anket gerçekleştirdim. Anketin seçenekleri şöyleydi:

Değerli Dostlar. Sabah raporlarında çoğunlukla günlük gelişmeleri rakamsal kanıtlarla anlatıyorum. Bazen de rakamsal çıktıları piyasadaki gerçeklerle anlatmaya çalışıyorum. Hayat pahalılığı ve alım gücü arasındaki bitmeyen çile de bu anlatımlara dahil elbette.

Geçen hafta Cuma'dan beri herkesin aklı karıştı diyebilirim. Pazartesi sabahı para-kredi ve ödeme mekanizmasında ciddi gecikmeler yaşandı. Kimse tam olarak ne yapacağını bilemedi. BDDK' dan gelen açıklamalar da uygulamanın tam olarak nasıl yapılacağını göstermiyordu.

Bu hafta OECD'nin İstanbul’daki merkezinde bölge ülkelerinde özel sektörün gelişmesi adına bir dizi panel düzenlenecek. Ben de Topkapı Üniversitesini temsilen konuşma yapacağım. Normalde rakamlar üzerine konuşmam bekleniyor ama işin felsefesini konuşmadan rakamlar hiçbir şey ifade etmiyor.

Öncelikle Cuma günkü kararlara alakalı yorumumu paylaşayım. Değerli Dostlar, Türkiye’de yabancı girdi kullanmasa da yerli girdi kullanırken dövize endeksli maliyetlerle karşılaşan çok önemli bir sanayici çoğunluğu var.