Büyüme ile kalkınma arasındaki farkı gayet iyi bilen bir bilim insanı olarak bu başlığı attım. Konumuz büyüme. Konumuz kalkınma olsaydı başka şeyler konuşacaktık. Geçenlerde Temmuz Ayına ait Sanayi Üretim Endeksi, Perakende Satış Endeksi ve Sektörel Ciro Endeksleri açıklandı. Aslında son birkaç aydır bu verileri dikkatle takip ediyorum.

Türkiye'de artık en zor şey doğruyu konuşmak. Ne söylerseniz söyleyin fark etmiyor. Komplo teorisi ile beslenenler gerçeklerden hiç hoşlanmıyor. Biliyorsunuz, Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's Türkiye'nin kredi notunu, B1'den B2'ye indirdi ve not görünümünü mali ölçümlerin beklenenden daha hızlı kötüleşebileceğini kaydederek "negatif"te bıraktı. Bu demektir ki, bundan sonraki değerlendirmede notu tekrar indirebilir. Bu bir gerçek.

Biliyorum kredi notumuzun kırılması haberi gündemin ilk sırasında ama öncelikle geçen haftadan kalan şu tartışmaya değineceğim. Her şeyden önce şununla söze başlayayım: Türkiye Ekonomisinin ihracat öncülüğünde bir "V" tipi toparlanma yaşayacağına dair kanaatlerim kesinleşmeye başladı. Ancak bu sürecin bir ucu daha geniş bir "V" şeklinde gerçekleşmesini öngörüyorum.

2008 Krizi hepimiz için önemli bir deneyim oldu. Finans Sektöründen kaynaklanan bir krizdi ama "tüm krizlerin anası" değildi. Yalnız, şunu da söylemeliyim. Bundan sonra çıkacak kriz 2008'i de 2020'yi aratır cinsten olabilir. Sebebini anlatayım: Gayet iyi hatırlıyorum 23 Temmuz'da size şöyle bir bilgi vermiştim:

Diplomatik konuların ve piyasa gelişmelerinin gölgesinde kalan meseleye açıklık getirelim ki "saman alevi" gibi sönmesin. Konuya doğrudan giriş yapmak en doğrusu olacağı için, Türkiye’nin her yıl tükettiği Doğal Gazı ve buna ödenen miktarları analiz ederek başlayalım:

Türkiye'deki tasarruf sahiplerinin petrolü sorması akaryakıt fiyatlarına etkisinden ve tuhaf dalgalanmalardan doğan meraktan, gümüş ve sterlini sorması iştigal alanı ve maliyet unsurlarından, bitcoini sorması genellikle gözü karalıktan, Euro/Dolar paritesini sorması alışkanlıktan, Doları sorması adetten, Altını sorması ise panikten oldu diyebilirim. Ancak o günler geride kaldı.

Herkesin "Dolar ne olacak?" diye sorduğu ortamda, makro konulara odaklanmak zorlaşıyor. Döviz Kurlarındaki hareketlerin temel sebeplerinden biri olan küresel ticarete göz atmadan yorum yapmak zor. Hafta sonu TİM’in genişletilmiş başkanlar kurulu toplantısında moderatörlük görevi yaptım ve 6 saatlik maratonun sonunda İhracatçı Birlikleri ve Dış Ticaret Rejimindeki talep edilen değişiklikler nihai şeklini aldı diyebilirim.

Sabahın erken saatlerinde, hele ki pazartesiyse, bir boksör maça çıkmadan önceki anlarda ne hissediyorsa onu hissediyorum. "Başladı mı mutlaka biter" diyerek açılışı yapıyorum.

Dün açıklanan % 0.86’lık Ağustos ayı TÜFE oranı, 2020 yılı için tek haneli enflasyonun artık mucizelere kaldığını bize gösterdi. Şöyle bir analiz edelim: Ağustos ayında enflasyon sepetine giren mal ve hizmetlerin % 65’inde fiyatlar yükselmiş, % 13’ünde değişmemiş, % 22’sinde ise düşüş göstermiş.

Geçenlerde döviz kurları ve diplomasi ilişkisini sizler için analiz etmiştim. Şimdi ise diplomasinin doğrudan ekonomiye etkisinden bahsedeceğim. Bana gelen haberler, uzun bir zamandır Orta Doğu'daki en ciddi sorunlardan biri olan İsrail-Hamas gerginliğinde bir ateşkes ya da barış hazırlıkları Katar'ın arabuluculuğu ile devam ederken, bu mekik diplomasisinde Türkiye'nin önemli bir katkısı olduğu yönünde.

Dün oldukça sıradışı ve beni mutlu eden bir deneyim yaşadım. İnovasyon ve "yeni nesil" üretimle bir kez daha tanıştım diyebilirim. MESS'in yeni hizmete açtığı teknoloji merkezinde doyurucu bir brifing aldım.

Dün açıklanan büyüme rakamları benim için sürpriz olmadı. Yılbaşından beri aynı fikri paylaşıyorum. Bu yılın büyüme rakamı ne OECD ne de IMF'nin dediği kadar kötü olmayacak. Ancak iyi de olmayacak.

Rezervlerimiz kritik seviyede, doğrudur. Turizm ve döviz kazandırıcı faaliyetlerin durumu ortada. Bir tek ihracat ayakta. Ancak, bu dezavantajlar kurların uzun vadeli trendini belirliyor. Kısa vadeyi değil.

Altının al-sat ya da sat-al fırsatı vermediğini iddia edenlerin sürekli yanıldığı yepyeni bir haftayı geride bırakıyoruz dostlar. Hele ki dün yurtdışında öyle bir hareket oldu ki, anlatılmaz yaşanır.

Şans eseri ya da kaderin cilvesi diyelim, Ayasofya tartışmaları ortaya çıkmadan 3 ay önce Richard Fidler’ın kaleme aldığı “Gölge İmparatorluk” isimli, Bizans yani Doğu Roma İmparatorluğunun epik bir şekilde ele alındığı kitabı okuma fırsatı buldum.