Salı akşamı İnfo Menkul Değerlerin YouTube hesabında Mine Uzun ile canlı yayın yaptık. Kelimesi kelimesine şunları söyledim.
“..Eğer TÜİK’in açıkladığı TÜFE rakamı İTO Endeksleri gibi olursa, 7 aylık enflasyon % 48 civarında olacak. Yani yıl sonu % 60 civarında enflasyon gerçekleşmesi mucizelere kalacak. Geride kalan aylarda % 1.5 ile % 2 arasında TÜFE açıklanması lazım ki Merkez Bankası’nın öngörüsü gerçekleşsin. Yorumu size bırakıyorum..”
Anlaşılan matematiksel zorluk net olarak anlaşılmış ki, Ağustos’a bırakmadan TÜFE % 2,37 olarak açıklandı. Şimdi bu rakamın inandırıcılığı konusunda tartışmaya girmeden öncü gösterge olan İTO rakamlarına bir daha bakalım:
İTO’ya göre Temmuz’da Perakende fiyatlarda bir önceki aya göre sağlık ve kişisel bakım harcamalarında % 17,31, ev eşyası harcamalarında % 7,70, gıdada % 4,83, kültür eğitim ve eğlencede % 4,44, giyimde % 2,63, konutta % 2,15 artış gerçekleşmiş. Ulaştırmada % 4,55 azalış görülmüş. Toptan Eşya Fiyatlarında ise bir önceki aya göre işlenmemiş maddeler grubunda % 6,03, gıda grubunda % 5,99, inşaat grubunda % 3,97 artış olmuş. Madenler grubunda ise % 7,51, yakacak ve enerji grubunda % 0,97, kimyevi maddelerde % 0,72 azalış görülmüş. Mevsimlik etkiler söz konusu ancak aylık artışın hızı kesilmemiş gözüküyor.
“Baz Etkisi Olumlu Yönde Çalışmayacak..”
Bir önemli matematik hesabını tekrar hatırlatayım: Yıl sonuna kadar enflasyonun baz etkisine güvenmek de imkansız hale geldi. Çünkü geçen yılın Ağustos ayında dip yapan TÜFE’nin sonraki aylarda tekrar yükselişe geçmiş olduğu gözüküyor. Sonraki aylarda ise enflasyon çok yüksek seyrettiğini biliyoruz. Salı akşamki canlı yayından bir cümle daha paylaşayım:
“…Eğer TÜFE Temmuz’da İTO rakamına rağmen % 2 gibi açıklanırsa büyüyecek olan tartışmalar bir kenara, 850 seviyesinin üzerinde seyreden CDS ‘e faydası olacağını düşünmüyorum. Güven burada en önemli güç aynı zamanda güçlük. Gelecek yıl Merkez Bankası’nın öngördüğü % 19,20’lik TÜFE için öncelikle bu yılı kazasız belasız bitirmek gerekiyor. Yüksek kur sebebiyle TÜFE’nin hala sıcaklığını koruduğunu göz ardı etmemeliyiz diye düşünüyorum…”
Açıkçası TÜFE rakamlarının içeriğine ve nelerin en yüksek, nelerin en düşük artış gösterdiğine bakmadan yukarıda bahsettiğim gerçeklere ve gelişmelere bakmakta fayda var diye düşünüyorum. Sözü fazla uzatmaya gerek yok.
Prof. Dr. Emre Alkin
