Hastaneler ve sağlık çalışanları, üniversiteler, savunma sanayi, bilim insanları, kamu kurumları ve kamu bankaları, ihracatçılar ve sağduyulu vatandaşlar. Herkes dört koldan pandeminin zararlarını bertaraf etmeye çalışırken, geride kalan süreci şöyle özetlemek mümkün.
– Tehlikeyi yadsıyanların popüler söylemleri sebebiyle müdahaleye geç kalmak
– Tehlikenin farkına varıp sert önlemlerle müdahale etmek
– Ekonomik bozulmaya temkinli bir müdahale yapmak
– Ekonomik tedbirleri ve destekleri mecburen genişletmek
– Yaz aylarında gevşemek ve tedbirsizliği öne çıkarmak
– Ekonomik bozulmanın şiddetini perdeleyecek söylemlerde bulunmak
– İkinci dalganın çarpmasıyla beraber önlemleri sıkılaştırmak
– Ekonomik bozulmanın farkına varmak ve ekonomi yönetimini değiştirmek
– Pandemi ile ilgili rakamları şeffaf şekilde kamuoyuyla paylaşmak
– Ekonomik dengelenme için kolları sıvamak ve piyasa ekonomisine kontrollü geçiş yapmak
Maalesef bu süreçte canla başla çalışan Türkiye’nin sağlık çalışanlarının ve maske-aygıt üreten sanayinin yanında, aşı konusunda herhangi bir başarı sağlayamayan ve kamuoyunu sürekli “geldi-geliyor” diye oyalayanlarla, önceden söylediklerini bugün yalanlayanların varlığına da şahit olduk.
“Sektörden hiç ses yok…”
Ancak ilgimi çeken şu oldu: Türk İlaç Sektöründen bu süreçte hiçbir iyi haber gelmedi. Bırakın COVID-19 aşısını, herhangi bir hastalığın aşısı konusunda da uzun bir zamandır Türkiye’de geniş çaplı bir çalışma olmadığını, kanser gibi hastalıklar ile ilgili aşı geliştirme çalışmalarının kısıtlı bütçelerle üniversitelerde yapıldığını söyleyebilirim. Pandemi Sürecinde bir tane Türk İlaç Şirketinin konuyla ilgili bir açıklama yaptığını duymadım ve görmedim. Gören varsa bana söylesin.
Elbette hemen şöyle cevap verebilirler: “Ar-Ge faaliyetleri için yeterli kaynak yok”. Olabilir, ancak bu söylenenler sonucu değiştirmiyor. Dünyayı temellerinden sarsan ve Türkiye’yi zor şartlara mâhkum eden bir hastalığa çare üretecek seviyede bir ilaç sektörümüzün var olup olmadığı konusunda derin şüpheye düştük.
Türk ilaç firmalarının yöneticileri mutlaka bu konuda neden bir ilerleme kaydedemediklerini, eğer engelleyen varsa kimlerin engellediğini, Ar-Ge ile ilgili bunca teşvik varken neden kullanmadıklarını kamuoyuna şeffaf şekilde anlatsalar herkes aydınlanacak. İnanın çok merak ediyorum. Sorularıma cevap istiyorum.
Prof. Dr. Emre Alkin
