Yılbaşından beri neredeyse her TCMB Para Politikası Toplantısı kritik olarak adlandırılmaya başlandı. Bunun sebebi, enflasyon yükselirken faizleri düşürme niyetinin açıkça seslendirilmesi.
Geriye dönüp baktığımızda şunları hatırlamak mümkün: Faizin enflasyon yarattığı tezini kanıtlamak için 2018’den itibaren birçok deneme yapılırken, beklentinin aksine enflasyon yükseldi. Üstüne üstlük faizlerin yükselmesi sonucu ile karşı karşıya kaldık.
Enflasyonun faizlerin bizzat sebebi olduğu anlaşılınca da “enflasyon pek yakında düşüşe geçecek” dendi ve zamansız bir faiz indirimi için tekrar zemin yoklaması yapıldı. Ancak enflasyon beklenenin aksine yükselmeye devam etti ve öngörülerin bozulması sonucunu yarattı.
TÜFE’nin hem mevsimsel etkilerle hem de gıda ve tarım ürünlerinde düşmeye direnmesi sebebiyle, enflasyon beklentileri gelecek yıl için olumsuza dönerken, OVP açıklandı ve 2021 için Merkez Bankası beklenti anketlerinden daha yüksek bir beklenti hükümet tarafından seslendirilmiş oldu. Tüm bunlar bir faiz indirimi için Merkez Bankası’nın elini ayağını bağladı desem yanlış olmaz.
“Çekirdek enflasyon açıklaması temelde doğru ama…”
Bu gelişmeler üzerine Merkez Bankası Başkanı Kavcıoğlu “biz çekirdek enflasyonu dikkate alacağız” dedi. İşte bu sözler Dolar/TL’nin tekrar yükselmesine sebep oldu. Bir de dünyada Dolar yükselmeye başlayınca mesele büyüdü.
Aslına bakılırsa manşet enflasyon yerine çekirdek enflasyona bakılması teknik anlamda daha doğru bir yaklaşım ancak, Merkez Bankası’nın bunu çaresiz kaldığı için seslendirdiği o kadar açıktı ki, piyasa buna tepki verdi.
Kavcıoğlu ve ekibinin ilk etapta, bir önceki Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal ve ekibinin son yaptığı faiz indirimini geri almak için hazırlık yaptığını herkes biliyor. Dolayısıyla bir faiz indirimi olacaksa sembolik değil 200 baz puanla başlayacağını söyleyebilirim. Çünkü sembolik de olsa piyasa aynı tepkiyi verecek. Bundan dolayı TCMB yönetimi “her gün öleceğimize bugün ölelim” diyecektir. İlla bir faiz indirimi yapılacaksa, yanlışların arasındaki tek doğru belki bu olabilir.
Tekrar ediyorum: Faiz indirimi bu şartlarda yapılmasa daha iyi olur. İlla yapılacaksa, böyle bir faiz indiriminin ardında büyümeyle alakalı endişeler olduğunu düşünüyorum. OVP’de bile son iki çeyrekle alakalı gizli bir endişe olduğu gözüküyor. TCMB açıklamaları da bu endişeyi doğrulayan şekilde yapılıyor.
Sanırım bu ayki toplantı bundan sonra yaşayacaklarımız için bir kilometre taşı niteliğinde olacak.
Prof. Dr. Emre Alkin
